Γιατί, λοιπόν, μετά από 17 χρόνια έντονης αντιπαράθεσης για τον εκσυγχρονισμό των ΑΕΙ, με δύο ΕΠΕΑΕΚ στην πλάτη κι ένα ΕΣΠΑ στο μεταξύ, μια απόπειρα αναθεώρησης του άρθρου 16 και δυο νόμους-πλαίσια, οι εμπειρίες μας στα ελληνικά ΑΕΙ παραμένουν τραγικά οι ίδιες, όπως αυτές που εξιστορεί η αφίσα που σχεδίασα πέρυσι;
Ποιος άλλος μπορεί να φταίει εκτός από εμάς τους ίδιους; Τι απ’ όλα αυτά θα ίσχυε αν δεν το θέλαμε εμείς; Τίποτα! Διότι όλα τα θελήσαμε. Όλα τα ανεχτήκαμε. Είμαστε εμείς πίσω απ' όλα αυτά. Και τώρα είμαστε και μπροστά! Γιατί τάχα αδυνατούμε, λέει, να λειτουργήσουμε. Πάντα «αδυνατούσαμε», ξέρετε. Και τον καιρό της δανεικής ευφορίας ακόμη. Και τότε νιώθαμε πτωχοί στα ΑΕΙ.
Οι φοιτητές μας έχουν ήδη αντιληφθεί πως, τη στιγμή που το Δημόσιο αδυνατεί στο εξής να προσλάβει νέους πτυχιούχους, σημασία δεν έχει πλέον η απόκτηση ενός χαρτιού, αλλά η πρόσβαση σε ουσιαστική γνώση που θα τους επιτρέψει να επιβιώσουν στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά εργασίας
Το πολιτικό σύστημα, που με ευλάβεια εκθρέψαμε στον πειραματικό σωλήνα του μεταπολιτευτικού ΑΕΙ, κυριάρχησε στη χώρα ιδεολογικά και κατέστρεψε τα Πανεπιστήμια πολύ πριν καταστρέψει την ίδια τη χώρα. Σήμερα η χώρα βιώνει μια κρίση άνευ προηγουμένου και αγωνίζεται να αποφύγει την κατάρρευση. Η κρίση αυτή είναι πριν απ’ όλα κρίση σκέψης, του τρόπου δηλαδή με τον οποίο εκπαιδευτήκαμε να σκεφτόμαστε ως κοινωνία και ως οικονομία από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Στα Πανεπιστήμια, η κρίση αυτή ήρθε πολύ πιο νωρίς και η κατάρρευση εκεί έχει ήδη ολοκληρωθεί. Πρόκειται για διακεκριμένη περίπτωση ολοκληρωτικής εφαρμογής του κυρίαρχου μεταπολιτευτικού μοντέλου με το οποίο αναπτυχθήκαμε τα τελευταία σαράντα χρόνια.
Σήμερα, εμείς οι Πανεπιστημιακοί αδυνατούμε να βοηθήσουμε συλλογικά την πατρίδα μας και την κοινωνία να βγουν από την κρίση. Όταν δεν καλούμε σε βοήθεια για την «επίθεση» που δεχόμαστε, στεκόμαστε αμήχανα απέναντι στην κρίση και τα παραγωγικά της αίτια, αρνούμενοι να μεταβάλλουμε τον τρόπο σκέψης μας. Η κρίση μας θα είναι μακρά και θα ζήσουμε ακόμη πολλά επεισόδια. Επί του παρόντος, ζούμε ακόμη το επεισόδιο των εξεγέρσεων. Να αντιδράσουμε, όμως, αδυνατούμε.
Το κράτος όπως το γνωρίζαμε, τελείωσε για μας. Οι φοιτητές μας έχουν ήδη αντιληφθεί πως, τη στιγμή που το Δημόσιο αδυνατεί στο εξής να προσλάβει νέους πτυχιούχους, σημασία δεν έχει πλέον η απόκτηση ενός χαρτιού, αλλά η πρόσβαση σε ουσιαστική γνώση, που θα τους εξοπλίσει με τα μέσα εκείνα, που θα τους επιτρέψουν να επιβιώσουν στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά εργασίας στη χώρα μας ή και στο εξωτερικό. Εμείς πάλι, υπό το βάρος της αμηχανίας μας, εξακολουθούμε να αντιδρούμε συλλογικά με τα γνωστά ανακλαστικά της αυτοάμυνάς μας, αρνούμενοι να αντιληφθούμε πως, στο εξής, θα πρέπει να μάθουμε να λειτουργούμε με εξαιρετικά μειωμένη κρατική στήριξη και γι’ αυτό να προσαρμόσουμε τη δουλειά μας στα περιορισμένα μέσα που διαθέτουμε. Στον ιδιωτικό τομέα, οι συμπολίτες μας δεν έχουν ούτε αυτά.
