Μία από τις θέσεις του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝ.ΚΑ) είναι “αν κάθε Έλληνας κατάφερνε μέσα στο 2012 να αγοράσει ελληνικά προϊόντα αξίας 1.000 ευρώ στη θέση ξένων προϊόντων που αγόρασε το 2011 τότε θα προστίθονταν στην προβληματική ελληνική οικονομία το αστρονομικό ποσό των 12 δισεκατομμυρίων ευρώ”. Ωστόσο ο πρόεδρος του ΙΝ.ΚΑ, Γιώργος Λεχουρίτης, αντιλαμβάνεται πόσο δύσκολο είναι το πέρασμα από την θεωρία στην συνειδητοποίηση του Έλληνα καταναλωτή.
1. Από πέρυσι έχετε ξεκινήσει μποϋκοτάζ σε ολλανδικά και γερμανικά προϊόντα. Έχει απήχηση στον κόσμο;
Όσες προσπάθειες και αν κάνουμε εμείς ή κινήσεις αν δεν συμβάλλουνε και τα ΜΜΕ το σίγουρο είναι ότι θα αποτύχει. Κάθε τέτοια πρόταση μπορεί να εφαρμοστεί από τον κάθε Έλληνα αρκεί όμως να υπάρχει καλή διαφήμιση, δυνατότητα που δεν διαθέτει το ΙΝΚΑ. Μόνο τα ΜΜΕ μπορούνε να συμβάλλουνε.
2. Τα MME βοηθάνε;
Όχι, δεν βοηθάνε. Δεν τους αφήνουνε τα συμφέροντα να βοηθήσουνε. Μα ένα κανάλι που διαφημίζει πολυεθνικές εταιρείες δεν θα στηρίξει τις επί μέρους μικρές -ελληνικές-επιχειρήσεις.
3. Πόσο βαθμολογείτε τον Έλληνα καταναλωτή ως προς την συνειδητοποίηση;
Είναι ακόμα στο μείον. Ούτε καν στο +1. Ενδεικτικά σας λέω ότι μου έχει τηλεφωνήσει καταναλωτής να μου πει ότι αγόρασε ένα μπουκάλι γάλα του οποίου η ημερομηνία λήξης ήταν της προηγούμενης μέρας. Όταν δεν κοιτάς στο προϊόν ούτε την ημερομηνία λήξης, που είναι το πιο στοιχειώδες, πώς είναι δυνατόν να είσαι συνειδητοποιημένος; Ο Έλληνας θέλει να του τα κάνουνε οι άλλοι και αυτό είναι θέμα πολιτισμού. Όλοι πάνε στην ταβέρνα αλλά δεν απαιτούνε να τους δώσουνε απόδειξη σκεφτόμενοι “εγώ θα βγάλω τα κάστανα από την φωτιά;”.
Τα ΜΜΕ δεν βοηθάνε καθόλου διότι δεν τους αφήνουνε τα συμφέροντα. Μα ένα κανάλι που διαφημίζει πολυεθνικές εταιρείες δεν θα στηρίξει τις επί μέρους μικρές -ελληνικές-επιχειρήσεις
4. Παρά την κρίση πολλοί δίνουνε έως και 23 ευρώ είσοδο σε κάποιες πλαζ για να κάνουνε ένα μπάνιο.
Κοιτάξτε, στα 5.000.000 κόσμου που ζούνε στην Αττική σίγουρα υπάρχουνε και κάποιοι λίγοι που έχουνε την δυνατότητα να τα δώσουνε. Τώρα βέβαια υπάρχουνε και αυτοί που δεν έχουνε να φάνε και θέλουνε να πάνε να παίξουνε γκολφ. Θα βρεις πολλούς να πηγαίνουνε εκεί με δανεικά. Πιστεύουν ότι θα βρούνε τη νύφη ή το γαμπρό, αν καταλαβαίνετε τι εννοώ..
5. Δημοφιλείς ηθοποιοί διαφημίζουνε ακόμα και τώρα διακοποδάνεια.
Βλέπεις συχνά κάποιους αριστερούς ηθοποιούς που ενώ είναι αντίθετοι στην παγκοσμιοποίηση και στην υπερκατανάλωση διαφημίζουνε υπερκαταναλωτικά προϊόντα. Τι να κάνουμε, να τους ρίξουμε στον Καιάδα; Ε αφού τον πληρώνει καλά η τράπεζα ή εταιρεία κινητής τηλεφωνίας που διαφημίζει το κάνει. Ξεχάστε την ιδεολογία, δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι η ιδεολογία του χρήματος είτε αριστερών είτε δεξιών. Φυσικά υπάρχουνε και οι εξαιρέσεις.
6. Στον αυτοκινητόδρομο Κορίνθου-Πατρών εισπράττονται διόδια ενώ δεν είναι ακόμα έτοιμος.
Ακριβώς. Και ούτε πρόκειται να ετοιμαστεί. Εμείς προσφύγαμε πέρυσι στην ελληνική δικαιοσύνη γι’ αυτό το ζήτημα. Παρόλα αυτά η τελευταία δεν πήρε κάποια απόφαση σχετικά με την εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο, την “Ολυμπία Οδό”. Το δικαστήριο απεφάνθη ότι θα πρέπει να κατατεθούν από τις οργανώσεις που έκαναν συλλογική αγωγή εναντίον της “Ολυμπίας Οδού” συμπληρωματικά στοιχεία, τα των μελών των διοικητικών συμβουλίων –και πράγματα τα οποία είχανε δοθεί. Το δικαστήριο όμως είτε αδυνατεί είτε δεν θέλει να βγάλει κάποια απόφαση στέλνοντας έτσι το θέμα στις καλένδες. Η Ελλάδα πληρώνει την μη ανεξαρτητοποίηση της Δικαιοσύνης η οποία αν έκανε την δουλειά της δεν θα είχαμε ούτε Τρόικες ούτε ΔΝΤ ούτε τίποτα από αυτά.
7. Επιτυχίες του ΙΝΚΑ;
Η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τα τέλη κυκλοφορίας το 2009, το μποϋκοτάζ που ανέφερα παραπάνω, οι παρεμβάσεις στην καθημερινότητα και φυσικά το χαράτσι. Για το χαράτσι είχαμε κερδίσει και στο πολυμελές πρωτοδικείο Αθηνών υποστηρίζοντας ότι αυτό δεν πρέπει να συνδέεται με την διακοπή του ρεύματος. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση το θεώρησε ως ένα ακόμα μέσο είσπραξης χρημάτων μέσω της ΔΕΗ. Επί της ουσίας δημιούργησε έναν εκβιασμό με διαμεσολαβητή την ΔΕΗ η οποία όμως είναι μια Ανώνυμη Εταιρεία που παράγει ρεύμα και το διανέμει στην αγορά εισπράττοντας τα κέρδη της. Συνεπώς δεν έχει καμία σχέση με την είσπραξη έκτακτων εισφορών που είναι δουλειά των ΔΥΟ. Δηλαδή αυτή την υπηρεσία γιατί την πληρώνουμε; Αν δεν μας κάνουνε να κλείσουμε τις εφορίες.
8. Αποτυχία του ΙΝΚΑ;
Βεβαίως η αποτυχία του ΙΝΚΑ, και μιλάω για τον εαυτό μου είναι ότι δεν έχει καταφέρει ακόμα να φτάσει τον Έλληνα καταναλωτή στο επίπεδο του ορθού καταναλωτή. Αυτό βέβαια είναι και αδυναμία επί της ουσίας του κράτους που ενώ θέλει τις ενώσεις καταναλωτών να είναι καθαρά εθελοντικές άρα να μην μπορούνε να παράξουνε ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, το 2012 και το 2013 είχαμε μηδενική επιχορήγηση. Έτσι όμως πώς θα προαχθούνε τα συμφέροντα του καταναλωτή;