Πριν λίγο καιρό ο Αλκίνοος Ιωαννίδης έγραψε ένα άρθρο για το σύγχρονο Κυπριακό δράμα που κυκλοφόρησε πολύ στο διαδίκτυο. «Γίναμε αρχοντοχωριάτες», είπε. Δυστυχώς, αλλά μάλλον έχει δίκιο. Γιατί όμως;
Έστω, λοιπόν, ότι ακούσαμε όλα όσα λέει ο Αλκίνοος και ξεκινάμε πλέον να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα. Και έχουμε μια κοινωνία στην οποία όπου και να στρέψεις το βλέμμα σου –ναι, ακόμη και σε συγγενικά σου πρόσωπα – θα βρεις ενδεχομένως πάρα πολλούς φοροφυγάδες, θείους που εισπράττουν τη σύνταξη του παππού που έχει πεθάνει, κουμπάρους που εισπράττουν επίδομα αναπηρίας ενώ μπορούν να κατέβουν στους Ολυμπιακούς ή συμπεθέρους που, βρε αδερφέ, βρήκαν τρόπο να «τα παίρνουν» εύκολα χωρίς να τους παίρνει κάποιος χαμπάρι.
Και όπως είχε πει και ο «εξαίρετος» πρώην πρωθυπουργός, “είμαστε δηλαδή χώρα διεφθαρμένων;” Και πως κυβερνάται τελικά μια τέτοια χώρα;
Και λένε στο καφενείο: “το κράτος δουλεύει για τους δικηγόρους”. Δεν είναι όμως έτσι. Πρέπει να δούνε λίγο παραπέρα. Εδώ χρησιμοποιείται η παλιά και καλή τακτική: divine et impera.
Σωρεία ποινικών νόμων που τιμωρούν το παραμικρό και μπλοκάρουν την επιχειρηματικότητα. Για παράδειγμα οι ποινικές διατάξεις για μη απόδοση ΦΠΑ κ.λπ. γεμίζουν τα πινάκια των δικαστηρίων –και ναι, ναι είμαι ποινικολόγος και ναι έχουμε δουλειά. Άλλη σειρά νόμων δίνει ελπίδα πραγματική όπως τα αλλεπάλληλα νομοσχέδια για τη στήριξη των υπερχρεωμένων νοικοκυριών ενώ άλλοι νόμοι όχι – ανάλογα με την εφαρμογή τους, και πάει λέγοντας. Και λένε στο καφενείο στο χωριό: “το κράτος δουλεύει για τους δικηγόρους”.
Φίλε μου συγνώμη αλλά πρέπει να δεις λίγο παραπέρα. Πρόκειται για παλιά και καλή τακτική: divine et impera. Οι μισοί θα βρεθούν κατηγορούμενοι και οι άλλοι μισοί θα βρεθούν είτε να τους δικάζουν είτε να τους υπερασπίζονται είτε να τους «φυλάνε». «Ανθρωποφύλακες»... Έρχεται το «κράτος» και βάζει την κόκκινη γραμμή του. Μισοί πάνω μισοί κάτω. Φαγωθείτε μεταξύ σας. Το να θεσπίζεις ποινική διάταξη π.χ. για μη καταβολή του ΦΠΑ, σημαίνει ότι έχεις έναν κρατικό μηχανισμό ανίκανο να εισπράξει αυτά που πρέπει να εισπράξει. Η κρατική εξουσία χρησιμοποιεί τη δαμόκλειο σπάθη της αναβιώνοντας εποχές τύπου «διότι δε συνεμμορφώθην προς τας υποδείξεις». Τί ώρα έρχεται η ανάπτυξη;
Δεν μιλάω για αμνηστία. Εξάλλου, δεν είναι νομικό το θέμα. Είναι κοινωνικό. Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη την κριτική προς τους άλλους. Ας μεριμνήσουμε να κατανοήσουμε τις ανθρώπινες πράξεις, όπως μας το’ πε ο Ντε Σπινόζα εκατοντάδες χρόνια πριν. Κι ας πιάσουμε την αυτοκριτική. Το κράτος είμαστε εμείς. Ο καθένας μας ξέρει που έφταιξε, αν και όσο έφταιξε. Να κοιταχτούμε στον καθρέφτη, όπως λέει κι ο Αλκίνοος. Αλλιώς παίρνουμε είτε ηθελημένα είτε όχι τον ρόλο των «ανθρωποφυλάκων»... Κι επειδή «τα πάντα ρει» αύριο μπορεί να είναι ο καθένας μας στην άλλη πλευρά... Beware of the traps.
